Như TTXVN đã đưa tin, sau một thời gian tạm nghỉ, từ ngày 16- 23/11/2004, các nhà khoa học của Viện khảo cổ và Bảo tàng Quảng Ninh đã tiếp tục khai quật hố H1 (diện tích 6 m2, cao 7 mét so với mực nước biển) tại di chỉ Hòn Gai, núi Cô Tiên, TP.Hạ Long. Tại đây, đoàn đã phát hiện thêm 9 di cốt người cổ, nâng tổng số di cốt đã phát hiện lên 27 bộ thuộc nền văn hoá Hạ Long, có niên đại cách đây khoảng 4000 năm.

Các di cốt vừa phát hiện được mai táng theo tư thế ngồi xổm, bó gối. Bên dưới di cốt có rải một lớp đá răm, một lớp gốm vụn, vỏ sò…ken chặt. Phó Giáo sư, Tiến sỹ nhân chủng học Nguyễn Lân Cường cho biết: từ hơn 100 mảnh vỡ nhỏ của các di cốt trên đã chắp được 10 hộp sọ tương đối hoàn chỉnh. Bên cạnh các di cốt đều có chôn theo các đồ tuỳ táng như: chày nghiền, bàn mài, bôn đá, rìu đá, một số mảnh xương thú mài nhọn, khoan lỗ tạo thành vật trang sức. Hiện các di cốt và di vật nói trên đã được đưa về Viện khảo cổ để tiếp tục nghiên cứu, bảo quản. Đặc biệt tại di chỉ Hòn Gai, núi Cô Tiên, cách khu vực khai quật các di cốt nói trên khoảng 50 mét, Bảo tàng Quảng Ninh đã đào thám sát tại 4 khu vực, với diện tích 50 m2. Tại đây, đoàn đã phát hiện một số lượng lớn các hiện vật thuộc nền văn hoá Đông Sơn, gồm: 4 bộ khuôn đúc đồng và xỉ đồng, đồ trang sức bằng đá bán quý, vật đeo có khắc biểu tượng mang tính chất tín ngưỡng, các công cụ, vũ khí, rìu, lưỡi câu bằng đồng… cùng các loại hình gốm điển hình của nền văn hoá Đông Sơn, có niên đại cách đây từ 2.500 năm đến 2.000 năm. Ông Trần Trọng Hà, Giám đốc Bảo tàng Quảng Ninh cho biết: Việc tìm thấy các hiện vật đặc trưng của nền văn hoá Đông Sơn, đặc biệt là 4 bộ khuôn đúc đồng và xỉ đồng cùng vật đeo có khắc biểu tượng cho thấy Di tích Hòn Gai, núi Cô Tiên không chỉ là nơi cư trú của dân cư thuộc nền văn hoá Đông Sơn, mà còn là nơi chế tác công cụ sản xuất, vũ khí bằng đồng; đồng thời cũng đặt ra nhiều câu hỏi cho các nhà nghiên cứu về văn hoá, tín ngưỡng của nền văn hoá Đông Sơn. Những phát hiện trên cho thấy địa bàn của nền văn hoá Đông Sơn mở rộng từ vùng đồng bằng, trung du sông Hồng, sông Mã, sông Cả… ra tận vùng duyên hải Đông Bắc. Những phát hiện trên đã hé lộ cho các nhà khoa học về cả một nền văn hoá cổ xưa của Hạ Long và cho thấy vị trí lịch sử quan trọng của Quảng Ninh trong vùng Đông Bắc của Việt Nam. Đinh Mạnh Tú (TTXVN 23/11)