Làm sao để thu hút người giỏi về doanh nghiệp? Liệu có thể hoàn toàn trông chờ vào các công ty dịch vụ nhân lực, và bài toán về cung-cầu trong vấn đề này phải chăng khó giải?

Nhu cầu đa dạng và sôi động. Ngay khi làm lễ động thổ xây dựng thêm một xưởng sản xuất ở ngoại thành, ban giám đốc công ty A đăng báo tuyển dụng một loạt chức danh, trong đó có cả giám đốc điều hành cơ sở mới. Một công ty khác chuẩn bị đưa ra thị trường một sản phẩm mới và để triển khai kế hoạch tiếp thị, phân phối, họ đã quyết định tuyển thêm giám đốc bán hàng, giám đốc tiếp thị mới cho nhãn hiệu này... Qảu thật, đối với các doanh nghiệp đang mở rộng sản xuất kinh doanh, việc tăng cường đội ngũ chuyên viên, cán bộ quản lý là một yêu cầu cấp thiết. Nhưng không chỉ có vậy. Nhu cầu tuyển dụng nhân lực trình độ cao cũng thường đặt ra cho những doanh nghiệp đi lên từ cơ sở sản xuất, kinh doanh có tính cách gia đình nay cần tái cấu trúc, hay doanh nghiệp đang đứng trước nguy cơ trì trệ, cần có động lực mới để vượt qua khó khăn. Cũng có những trường hợp chủ doanh nghiệp muốn tìm người có thể thay thế vị trí giám đốc hay tổng giám đốc mà mình đang nắm giữ để dành thời gian, công sức cho các vấn đề chiến lược phát triển doanh nghiệp. Ngoài ra, tình trạng biến động về nhân lực trong nền kinh tế cũng khiến nhiều doanh nghiệp phải tìm đến nhà cung ứng. Nói chung, cung và cầu trong thị trường nhân lực cấp cao ở Việt Nam hiện nay rất đa dạng và sôi động. Chỉ cần lướt qua các trang rao vặt, quảng cáo trên vài tờ báo ra hàng ngày cũng có thể thấy rằng không chỉ các công ty nước ngoài mà cả các "đại gia" trong nước, các doanh nghiệp quốc doanh đều có nhu cầu tuyển dụng nhiều chuyên viên, cán bộ quản lý. Chăng hạn, mới đây Công ty P &G, ScanCom Vietnam, Nikko Vietnam, Bia Laser, hệ thống khách sạn Quê hương, Gạch Đồng Tâm... đăng báo tuyển dụng từ cấp quản lý, giám đốc kinh doanh, tiếp thị... trở lên. Ngoài báo chí, doanh nghiệp có thể tuyển dụng bằng phương pháp cổ điển là qua các mối quan hệ cá nhân, với đối tác, bạn hàng , tuyển dụng qua mạng Internet hoặc nhờ đến đơn vị làm dịch vụ tư vấn nhân lực hoặc có thể cùng lúc dùng cả mấy cách đó. Lãnh đạo một ngân hàng cho biết, đơn vị ông tuyển người chủ yếu qua các mối quan hệ cá nhân. Sở dĩ như vậy vì theo ông, hoạt động của các công ty cung ứng nhân lực trong nước chưa thật sự chuyên nghiệp, ít hiệu quả, còn với công ty thì chi phí qúa cao. "Cái chính để thu hút người có trình độ cao về với mình là chính sách đãi ngộ và môi trường làm việc phù hợp. Chẳng cần phải"dụ" ai cả". vị lãnh dạo ngân hàng này cho biết. Nhưng cách phổ biến đối với nhiều doanh nghiệp hiện nay có lẽ vẫn là tuyển dụng thông qua các công ty làm dịch vụ, tư vấn trong nước và nước ngoài hoạt động tại Việt Nam. "Săn tìm" ở đâu? Thành phố Hồ chí Minh hiện có đến cả ngàn trung tâm giới thiệu việc làm, thế nhưng trong số đó, số công ty chuyên cung ứng nhân lực cấp cao- thường được gọi là công ty "săn đầu người" - chỉ đếm trên đầu ngón tay. Ngoài các công ty có tiếng từ lâu của nước ngoài như PricewaterhouseCoopers, KPMG, từ vài năm nay đã có thêm các công ty trong nước như L&A, TD&T, Net Viet, BCC... So với nhu cầu về nhân lực cao cấp hiện đang rất lớn thì rõ ràng số lượng ít ỏi các các nhà cung ứng chỉ đáp ứng phần nào nhu cầu. Cho nên không cường điệu khi các nhà cung ứng nhân lực nói rằng họ làm không hết việc. " Chiếc bánh còn khá lớn cho mọi người. Vấn đề là có đáp ứng được hay không"- ông Dương Xuân Giao, Giám đốc Công ty NetViet, nói. Các công ty tư vấn nhân lực cấp cao tìm nguồn ứng viên ở đâu? Có thể từ nhiều nguồn, các trường đại học, các viện nghiên cứu, các doanh nghiệp, từ các mối quan hệ sẵn có và ứng viên tự tìm đến đăng ký. Mỗi công ty thường xây dựng dữ liệu về ứng viên từ vài ngàn người trở lên để có thể chủ động giới thiệu với các doanh nghiệp hoặc cung cấp ngay khi có yêu cầu. Tuỳ theo quy mô công ty và mức độ khó-dễ của yêu cầu tuyển dụng mà khả năng cung ứng của mỗi đơn vị có thể sử dụng vài chục đến vài trăm ứng viên. Có nhu cầu sử dụng nhiều nhất, theo các công ty tư vấn cho biết, là các doanh nghiệp nước ngoài, công ty liên doanh: chiếm tỷ lệ 80 - 90% số ứng viên mà công ty dịch vụ cung ứng. Tuy